ایرلند
ایرلند
ایرلند (به ایرلندی Éire)، (به انگلیسی: Ireland) با نام قدیم هیبرنی (به انگلیسی: Hibernie)، نام کشوری به پایتختی دوبلین است که در جزیرهٔ ایرلند، در شمال‌غرب قارهٔ اروپا واقع شده‌است. نام رسمی این کشور جمهوری ایرلند است و گاهی با نام ایرلند جنوبی خوانده می‌شود تا با ایرلند شمالی اشتباه نشود. جمعیت جمهوری ایرلند بیش از 4٫75 میلیون نفر است.
پنج‌ششم از مساحت جزیره ایرلند، به ایرلند جنوبی تعلق دارد. ایرلند جنوبی و ایرلند شمالی با یک مرز ساده از همدیگر جدا شده‌اند. همچنین در غرب ایرلند اقیانوس اطلس، در شرقدریای ایرلند و در جنوب و جنوب‌غربی دریای کلتی و کانال سن جورج قرار دارد.
جمهوری ایرلند یکی از اعضای اتحادیه اروپا است که در 1 ژانویه 1973 به این اتحادیه ملحق شد.
ایرلند سومین جزیره بزرگ اروپا و بیستمین جزیره بزرگ جهان است. جزیره بزرگ‌تری به نام بریتانیای کبیر در شرق ایرلند قرار دارد که دریای ایرلند این دو را از هم جدا کرده‌است.
جزیره ایرلند تا سده هفدهم با جنگل‌های انبوه پوشیده بود ولی امروزه از بی‌جنگل‌ترین مناطق اروپا است. در این جزیره 26 گونه پستاندار بومی زندگی می‌کنند.
دو زبان ایرلندی و انگلیسی زبان‌های رسمی جمهوری ایرلند هستند اما انگلیسی از ایرلندی رایج‌تر است. زبان ایرلندی از شاخه زبان‌های کِلتی و متعلق به خانواده زبان‌های هندواروپاییاست. پیش از گسترش انگلیسی، زبان ایرلندی بیش از دو هزار سال زبان بومی مردم این کشور بود.
نماد ملی ایرلند چنگ کلتی است که بر سکه‌های یورو ایرلند نیز حک شده‌است.
زبان[ویرایش]
دو زبان ایرلندی و انگلیسی، زبان‌های اصلی ایرلند شناخته می‌شوند. هر دو زبان به طور چشمگیری به ادبیات این منطقه کمک کرده‌اند. زبان ایرلندی زبان بومی و رسمی ایرلند است که از بیش از دو هزار سال پیش و از زمان مهاجرت پروتوگالیک‌ها در عصر آهن به وجود آمده اما امروزه گویشورانش در اقلیت هستند.
زبان ایرلندی دارای گنجینهٔ بزرگی از نوشته‌ها در سده‌های مختلف است و توسط زبان شناسان به ایرلندی باستان از قرن 6 تا 10 میلادی و ایرلندی میانه از قرن 10 تا 13، زبان ایرلندی نوین اولیه تا قرن 17 و ایرلندی امروزی از قرن 17 تا کنون تقسیم‌بندی شده است. این زبان برای مدت‌ها زبان رایج ایرلند بود و در دوره‌هایی تحت تأثیر زبان‌های لاتین، زبان نورس باستان، فرانسوی و انگلیسیقرار گرفته بود.
زبان انگلیسی نخست پس از حمله نورمن‌ها به ایرلند توسط عدهٔ کمی از دهقانان و بازرگانان که از انگلستان آمده بودند سخن گفته می‌شد. پس از حملهٔ تئودور، زبان انگلیسی به طور گسترده بازبان ایرلندی جایگزین شد.[5]
امروزه کمتر از 10 درصد جمعیت جمهوری ایرلند ایرلند، به زبان ایرلندی در خارج از نظام آموزشی سخن می‌گویند.[6] و 38 درصد از افراد بالای 15 سال در ایرلند شمالی به عنوان گویشوران زبان ایرلندی شناخته می‌شوند.
زبان شلتا نیز توسط برخی از عشایر بومی ایرلند سخن رانده می‌شود.
مطالب مرتبط